κωφός

-ή, -ό (Α κωφός, -ή, -όν)

1. αυτός που δεν ακούει, κουφός (α. «ὅσοι κωφοὶ γίνονται ἐκ γενετῆς πάντες καὶ ἐνεοὶ γίνονται», Αριστοτ.

β. «νοῡς ὁρῆ καὶ νοῡς ἀκούει

τἆλλα κωφὰ καὶ τυφλά», Επιχ.)

2. άηχος, αθόρυβος («κῡμα μέλαν κῶφόν τε καὶ ἄβρομον», Απολλ. Ρόδ.)

αρχ.

1. εξασθενημένος, ανίσχυρος, αδύνατος

2. (για μέταλλο) αυτός που ηχεί λίγο, που δεν παράγει δυνατό ήχο («τῶν μεταλλικῶν κωφότατος [ὁ σίδηρος]», Πλούτ.)

3. (για λιμάνι) αυτός που έχει γαλήνη («παρῆλθεν ἐπὶ τὸν κωφὸν λιμένα», Ξεν.)

4. βουβός, μουγκός («τοῡ δαιμονίου ἐξελθόντος ἐλάλησεν ὁ κωφός», ΚΔ)

5. (στο θέατρο) αυτός που εμφανίζεται στη σκηνή χωρίς να μιλάει, βωβό πρόσωπο

6. λησμονημένος

7. αυτός που δεν βλέπει καλά

8. βλάκας, ηλίθιος («ἐγὼ δ' ὁ πάντα κωφός, ὁ πάντ' ἄιδρις», Σοφ.)

9. ακατάληπτος, δυσνόητος («ἀνυπότακτος καὶ κωφὴ γίγνεται ἡ διήγησις», Πολ.)

10. (το αρσ. πληθ. ως ουσ.) Κωφοί

τίτλος σατυρικού δράματος τού Σοφοκλέους

11. (το ουδ. πληθ. ως επίρρ.) κωφά

α) ήσυχα, ήρεμα

β) ασθενικά, αδύναμα.

επίρρ...

κωφῶς (Α)

ασαφώς.

[ΕΤΥΜΟΛ. Η λ. συνδέεται με τη λ. κηφήν*. Αρχικά σήμαινε τον εξασθενημένο και στη συνέχεια η σημ. εξειδικεύθηκε δηλώνοντας αυτόν που έχει αμβλυμένη την ακοή του. Ο τ. κουφός προήλθε από τον τ. κωφός με κώφωση (βλ. και κουφός).

ΠΑΡ. κωφεύω, κωφότης, κωφώνω (κωφώ)

αρχ.

κωφαίνω, κωφεύς, κωφίας, κωφώ (Ι), κωφώ (ΙΙ), κωφώδης

νεοελλ.

κωφίζω.

ΣΥΝΘ. (Α' συνθετικό) νεοελλ. κωφάλαλος. (Β' συνθετικό) εθελόκωφος, υπόκωφος

αρχ.

δύσκωφος, ετερόκωφος, λασιόκωφος].